John Lennon, 1966’da “İsa’dan daha ünlüyüz!” dediğinde kilise çok kızmıştı oysa ki Lennon haklıydı. Tüm zamanların en iyi gruplarından olan “The Beatles” kurulalı henüz 6 yıl olmuş ve dünya müziğine bu dört İngiliz genç adam yön vermeye başlamıştı! Üstelik öyle ünlü olmuşlardı ki o güne dek dünya bu boyutta bir şöhretle tanışmamıştı!

Bugün modern anlamdaki Pop müziğin temellerini atan, gerçek anlamda devasa turnelere çıkan ve sahne şovunu müzikseverlerle buluşturan grup kesinlikle “The Beatles”tır ve bu anlamda tüm zamanların en büyüğüdür diyebiliriz. Tabii ki müzik endüstrisine yön vermeleri, moda ikonu olmaları ve zamanlarının ötesindeki notalarla insanları büyülemeleri de onların ne kadar derinlikli bir müzik felsefesine sahip olduklarının en önemli şahitleridir. 

Takvimler 1970’i gösterdiğinde 10 yıl süren “The Beatles” efsanesi resmi olarak bitmişti. Grup üyeleri aralıklarla da olsa görüşüyor ama müzik yapmıyorlardı. 1980 yılında John Lennon, New York’ta evinin önünde bir hayranı tarafından öldürüldüğü gün ise “The Beatles” gerçek anlamda dağılmış ama hikayeleri ve müzikleri de ölümsüzler ligindeki yerini çoktan almıştı.

Ölümün soğuk vedası kalan üyelerin üzerine çökmüştü artık. Paul McCartney, kendi müziğini yapıp hit şarkılar yazmaya devam etti. George Harrison, 2001’deki ölümüne kadar kendi yolunu izledi. Ringo Starr ise köşesine çekildi. Lennon ise sevenleri için daima bir kalp sızısı olarak kaldı… 

1995 yılında ise sıra dışı bir telefon görüşmesi neredeyse her şeyi değiştirdi… Lennon’un ölümsüz aşkı Yoko Ono, Paul McCartney’i arayıp John Lennon’un odasında o güne kadar üzerinde hiç çalışılmamış ama Lennon’un bir piyano eşliğinde kayıt ettiği bir şarkıdan bahsetti.

53 yıllık kayıp bir The Beatles şarkısı olan “Now and Then”in de 2 Kasım 2023’te bizlerle buluşmasını sağlayan yolculuk da tam olarak böyle başladı! 

George Harrison, Paul McCartney ve Ringo Starr, 1995 yılında John Lennon’ın 90’lı yılların ortasında evde kaydettiği “Now and Then” isimli bir demo üzerinde çalışmaya başlamıştı. Aynı dönemde grubun geri kalan üyeleri, “Free as a Bird” ve “Real Love” şarkılarını, Lennon’ın demolarının üzerine grup düzenlemelerini ekleyerek başarıyla hayata geçirdi. 

Ancak ekip, “Now and Then” şarkısında teknolojik yetersizlikler nedeniyle kayıt esnasında güçlük çekiyordu. Paul McCartney’nin aktardıklarına göre, ekip, ne zaman John Lennon’ın sesini ön plana çıkarmak istese, piyano garip bir şekilde ön plana geliyordu. Bu da şarkının duyulmasını zorlaştırıyor ve bütün emekler heba oluyordu. Şarkıdan vazgeçilmişti…

Bütün bunların üzerine bir de 2001 yılında George Harrison’ın vefatıyla grubun geri kalan üyeleri, çalışmaları tamamen sonlandırmak durumunda kalmıştı. Paul McCartney o bekleme sürecini şöyle aktarıyor: 

“‘Now and Then’i yeniden düzenlemek için doğru zamanı beklememiz neredeyse çeyrek yüzyıl sürdü!”

Ancak 2022 yılında bir mucize yaşandı. Koyu bir The Beatles hayranı olan “Yüzüklerin Efendisi”filminin yönetmeni Peter Jackson, bir şekilde bu şarkının hikayesini duydu. Tam da o dönemde çekip, yönettiği, çok ses getiren ve  ödüllü “The Beatles: Get Back” belgeseli vizyona girdi. 

Peter Jackson, bu teknolojiyi şarkıya uygulayıp uygulayamayacağını ekibiyle konuştu sonuçta ortaya modern müzik arkeolojisinin peri masalını aratmayan bu melodisi ortaya çıktı! 

Peter Jackson’ın ekibi, makine öğrenimine dayalı olarak müzik parçalarının, tüm farklı bileşenlerini ayrı parçalara bölmelerini sağlayan bir teknoloji üretti. Jackson’ın ekibi, MAL ses teknolojisini kullanarak filmin mono müziğini karıştırdı, enstrümanları, vokalleri ve Beatles’ın konuşmalarındaki tüm bireysel sesleri ayırmayı başardı. Üstelik bu teknoloji eski demoları da kapsamaktaydı. 

Paul McCartney ve Ringo Starr, bunu, “Now and Then”i hayata geçirmek için bir fırsat olarak gördü. Bu sayede düzgün bir kayıt yapabileceklerini belirten McCartney, bir bas partisyonu kaydetti. Bunun üzerine Starr, davulları eklerken, yapımcı Giles Martin, babasının eski günlerde yaptığı gibi bir yaylı aranjmanı oluşturdu. Sonuçta demo tamir edilmiş, her şey hazırlanmıştı. 

Peki 2001’de ölen George Harrison nasıl bu şarkıya dahil olmuştu? 

Tabii ki kusursuz bir yapay zeka marifetiyle! Sanatçının ölmeden önce ‘90’larda stüdyoda şarkıyı yayınlamak için çalışılan dönemde yapılmış gitar kayıtları bulundu ve üzerine George Harrison’ın gitarı da eklenince geriye sadece düzenleme kaldı! 

Paul McCartney, “Anthology” kayıtlarında Harrison’ın çaldığı parçalarını sakladıklarını ve bunları “Now and Then” şarkısında kullandıklarını aktarıyor. Ayrıca McCartney, Harrison’ın tarzında bir gitar solosu çaldığını da gururla paylaşıyor!

Zamanında; “Sana Karl Marx’a inanman gerekir dedik, sen gittin Marks and Spencer’e inandın!’”diyen John Lennon’a bugünleri anlatsak, yapay zekadan ve yapabildiklerinden bahsetsek acaba ne derdi?..

Sonuçta, “Now and then” (Şimdi ve sonra); John Lennon tarafından yazılıp söylenen, Paul McCartney, George Harrison ve Ringo Starr tarafından çalışılıp geliştirilen, Yüzüklerin Efendisi’nin dahi yönetmeni Peter Jackson ve yeni dönemin mimarı yapay zeka teknolojisiyle tam 53 yıl sonra hayat bulan son Beatles klasiği olarak hem tarihe hem de gönüllerimize kaydedildi!

Son The Beatles klasiği, Now And Then: